Sinds 1 januari 2021 moet alle nieuwbouw, zowel woning als utiliteit, voldoen aan de BENG-eisen. Sommige gemeenten overwegen om de BENG 1-eis, een indicator voor de behoefte aan energie voor verwarmen en koelen, aan te scherpen om sneller tot CO2-vrije nieuwbouw te komen. Leidt een aanscherping van de BENG1-eis wel tot minder CO2-uitstoot? In opdracht van het Lente-akkoord deed W/E adviseurs samen met Nieman RI onderzoek hiernaar.
Er zijn voor het onderzoek verschillende nieuwbouwprojecten doorgerekend. De conclusie: een aangescherpte BENG 1-eis kan leiden tot minder CO2-uitstoot, maar dat is niet altijd het geval. Het kan ook averechts werken.
Verbanden in het Bouwbesluit
Dat komt doordat de BENG 1-eis in verband staat met andere eisen uit het Bouwbesluit: BENG 2, BENG 3, TOjuli en de MPG. Een aanscherping van de BENG 1-eis kan negatief effect hebben op één of meer van de andere eisen. Een voorbeeld hiervan is dat het verhogen van de isolatiewaarde van de thermische schil leidt tot een lagere warmtevraag en een hogere koudevraag. Per saldo daalt de energievraag, maar de TOjuli stijgt door de toegenomen koudebehoefte. Dit effect kan per gebouw verschillen. “Aanscherpen van BENG 1 heeft gevolgen voor de warmte- én koudebehoefte van woningen en de benodigde extra bouwmaterialen. Deze dienen altijd in samenhang beschouwd te worden”, aldus Elianne Niyongabo-Paulussen, één van de adviseurs die aan het onderzoek gewerkt heeft.
Maatwerk bij aanscherping BENG1-eisen
Door de komst van de nieuwe Omgevingswet zal het mogelijk worden voor gemeenten om de BENG-eisen lokaal aan te scherpen. Bij de voorganger van BENG, de EPC, was het vanzelfsprekend een lagere EPC te vragen. Uit het onderzoek is gebleken dat dit bij BENG 1 niet altijd gewenst is. Volgens de onderzoekers is het raadzaam per project en/of gebied na te gaan of een scherpere BENG 1-eis effectief is. Het doel van de aanscherping van BENG 1 is om de CO2-uitstoot bij nieuwe woningen zo klein mogelijk te maken. Wellicht is het effectiever om te kijken naar de aanscherping van BENG 2 en/of BENG 3. Bij eventuele aanscherping van de BENG-eisen geldt voor alle drie de eisen dat maatwerk nodig is. “Op projectniveau kan het mogelijk zijn om lagere grenswaarden voor BENG 1 voor te schrijven of na te streven. Hetzelfde geldt voor de eisen aan BENG 2 en BENG 3. Maatwerk is wel vereist”, aldus Elianne Niyongabo-Paulussen.
Benieuwd naar het volledige onderzoek? Je kunt het vinden in onze kennisbank.
