Klimaatrisicos van gebouwen scherper in beeld met uniforme methodiek

Artikel 14 nov 2022

Het eerste deel van een open methodiek om klimaatrisico’s voor gebouwen in te schatten is gepresenteerd. Steeds meer financiers en beleggers zien dat het veranderend klimaat een serieus risico vormt voor hun gebouwenportfolio. Financiële toezichthouders zoals De Nederlandse Bank en de Europese Centrale Bank maken zich zorgen over de stabiliteit van het financiële systeem door deze fysieke klimaatrisico’s.

Schade door klimaatverandering

Klimaatverandering veroorzaakt nu al grote schades, zoals overstromingen en verzakkingen. Europese regels eisen het inzichtelijk maken van klimaatrisico’s. W/E adviseurs en DGBC werken daarom met circa 30 andere publieke en private partijen samen aan het “Framework for climate adaptive buildings”, een standaardaanpak voor het inschatten van klimaatrisico’s op gebouwniveau. Het eerste deel over de omgevingsscore is op 10 november gepresenteerd op het Nationaal Deltacongres. De aanpak behandelt vier thema’s die voor Nederland als grootste risico gelden: hitte, droogte, wateroverlast en overstroming.

Climate proof

Een gebouw of gebied moet niet alleen ‘Paris Proof’, maar ook ‘Climate Proof’ zijn. De methodiek die nu wordt ontwikkeld is precies daarvoor bedoeld. Het framework wordt in een open proces met circa 30 partijen ontwikkeld.  De transparantie en gezamenlijkheid zijn bijzonder. Bij bestaande klimaatrisicoscans is vaak niet duidelijk welke databronnen zijn gebruikt, welke aannames en afwegingen er zijn gemaakt. Waarom krijgt het ene gebouw volgens zo’n scan wel last van hittestress en het andere niet? De uitkomsten waren op gebouwniveau vaak lastig te interpreteren en verschillende scans waren al helemaal niet onderling vergelijkbaar. Doordat we nu voor Nederland een open en transparante methodiek ontwikkelen ontstaat er hier een gedeelde basis en een gelijk speelveld voor verschillende aanbieders van risicoscans. Dat leidt tot uitkomsten die wel onderling vergelijkbaar zijn. Dat is een grote stap vooruit ten opzichte van de black boxes waar de markt tot nu toe mee moest werken.

Aanpak grootste risico’s

De aanpak, waarvan nu het eerste deel is gepubliceerd, behandelt de thema’s die voor Nederland als grootste risico gelden: hitte, droogte, wateroverlast en overstroming. Daarnaast worden in de methodiek verschillende gebouwfuncties onderscheiden zoals wonen, kantoren, zorg en logistiek.
In de methodiek wordt eerst gekeken naar de kenmerken van het gebied waarin het gebouw is gelegen (‘de omgevingsscore’), dan naar kenmerken van het gebouw zelf (‘de gebouwscore’) en uiteindelijk naar de maatregelen die je zou kunnen treffen om de klimaatrisico’s tegen te gaan, zowel op gebouwniveau als op gebiedsniveau.

Raamwerk voor klimaat adaptieve gebouwen

Open data

Er wordt gewerkt met vrij toegankelijke open data uit de KlimaatEffectAtlas van de stichting Climate Adaptation Services (CAS). Daardoor heeft iedereen hetzelfde uitgangspunt en kunnen adviseurs op dezelfde basis bouwen bij het ontwikkelen van instrumenten om bijvoorbeeld hele vastgoedportfolio’s door te rekenen op fysieke klimaatrisico’s.

In het voorjaar van 2023 verschijnt het vervolg, namelijk het bepalen van de gebouwscore (deel 2) en het kiezen van effectieve maatregelen (deel 3). De methodiek zal daarna waarschijnlijk regelmatig worden geactualiseerd. Het KNMI publiceert bijvoorbeeld eind 2023 nieuwe klimaatscenario’s en waarschijnlijk zullen vervolgens ook de kaartdata daaraan wordt aangepast. Het Framework for climate adaptive buildings groeit mee met de kennis, nieuwe scenario’s en de veranderende data en blijft daarmee een levend document.

Het framework wordt ontwikkeld in samenwerking met:

Partners bij ontwikkeling raamwerk klimaat adaptieve gebouwen

Meer informatie over de bijdrage van stichting W/E adviseurs duurzaam bouwen aan het raamwerk klimaat adaptieve gebouwen kun je krijgen bij senior adviseur Pieter Nuiten. Download hier het rapport Framework for climate adaptive buildings-Omgevingsscore.

Syntrus Achmea Real Estate & Finance, NSI, HKV lijn in water, Nelen & Schuurmans, Provincie Utrecht, Altera Vastgoed, BPD Gebiedsontwikkeling, TAUW Nederland, Witteveen+Bos, Provincie Zuid-Holland, Provincie Gelderland, MN, ING Real Estate Finance, Arcadis Netherlands, Hogeschool van Amsterdam, Metropoolregio Amsterdam, a.s.r. real estate, Rabobank, Sweco, Climate Adaptation Services (CAS), Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, CBRE, ABN AMRO Bank N.V., Bouwinvest, IVBN, Royal HaskoningDHV, Deltares, Vesteda, Verbond van Verzekeraars, Stichting W/E adviseurs, Groene Huisvesters, OSKA Klimaatadaptatie, Wereldhave, Stichting RIONED, Nieman Raadgevende Ingenieurs, &Flux